Rodzina Balliol, także pisana na Baliol, średniowieczna rodzina, która odegrała ważną rolę w historii Szkocji i przybyła do Anglii z Bailleul (Somma) w Normandii. Guy de Balliol posiadał już ziemie w Northumberland i gdzie indziej za panowania króla Anglii Wilhelma II (1087–1100). Bratanek i następca Guya, Bernard (dc 1167), zbudował Zamek Barnard i był pierwszym z jego rodziny, który otrzymał ziemie w Szkocji. Walczył ze szkockim Davidem I w Northallerton w 1138 roku, a wraz z królem Stephenem został schwytany przez Matildę pod Lincoln w 1141 roku. Jego syn Bernard (dc 1190) był obecny przy schwytaniu króla Szkocji Wilhelma I w Alnwick w 1174 roku. Potomek, Hugh (zm. 1228) poparł króla Jana przeciwko partii baronialnej w Anglii w latach 1215–16.
Syn Hugh i następca John (zm. 1268) poślubili w 1233 Dervorguillę, córkę Alana, ostatniego „celtyckiego” lorda Galloway, a także dziedziczkę króla Szkocji Wilhelma I. Jego potomkowie mogli zatem mieć królewskie pretensje. Jan służył (1251–55) jako strażnik młodego króla Szkocji Aleksandra III. Jego lojalność wobec króla Anglii Henryka III w wojnie baronów (1264–1267 przeciwko zbuntowanej szlachcie prowadzonej przez Simona de Montforta, hrabiego Leicestera) kosztowała go tymczasową utratę jego ziem i okres uwięzienia po schwytaniu w bitwie Lewesa (14 maja 1264). Mniej więcej w tym czasie (być może w 1263 r.) Zaczął wspierać kilku studentów w Oksfordzie, najwyraźniej jako pokutę za kłótnię z biskupem Durham. Po jego śmierci wdowa zakończyła obdarowywanie uczonymi, a ich dom został oficjalnie zarejestrowany jako Balliol College w 1282 roku.
Z kolei Jana zastąpili jego trzej synowie: Hugh (zm. 1271), Aleksander (zm. 1278) i John de Balliol. Ten ostatni syn, John, założył szkocki królewski dom Balliol, który jednak trwał tylko pokolenie, kończąc się rezygnacją syna Johna, Edwarda.
