Macedonia Północna, kraj południowo-środkowych Bałkanów. Graniczy od północy z Kosowem i Serbią, od wschodu z Bułgarią, od południa z Grecją, a od zachodu z Albanią. Stolicą jest Skopje.
Republika Macedonii Północnej znajduje się w północnej części obszaru tradycyjnie znanego jako Macedonia, region geograficzny ograniczony od południa Morzem Egejskim i rzeką Aliákmon; na zachodzie przez jeziora Prespa i Ochryda, zlewnia na zachód od rzeki Crni Drim i Gór Szar; a na północy przez góry Skopska Crna Gora i zlewnię między dorzeczami Morawy i Wardaru. Góry Pirin wyznaczają jej wschodni kraniec. Republika Macedonii Północnej zajmuje około dwóch piątych całego regionu geograficznego Macedonii. Reszta regionu należy do Grecji i Bułgarii. Większość osób o macedońskiej tożsamości odnosi się również do regionu, który stanowi Macedonię Północną jako Vardar Macedonia, greckiej części Macedonii jako Macedonii Egejskiej i bułgarskiej części Macedonii jako Pirin Macedonii. W tym artykule, o ile nie wskazano inaczej, nazwa Macedonia odnosi się do dzisiejszego stanu Republiki Macedonii Północnej podczas omawiania geografii i historii od 1913 r. Oraz do większego regionu opisanego powyżej, gdy jest używana we wcześniejszych kontekstach historycznych.
Region Macedonii nie zawdzięcza swojego znaczenia ani wielkości, ani populacji, ale raczej swojemu położeniu na głównym skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych - w szczególności wielkiej trasy północ-południe od Dunaju do Morza Egejskiego, utworzonej przez doliny Rzeki Morava i Vardar oraz starożytne szlaki handlowe wschód-zachód łączące Morze Czarne i Stambuł z Morzem Adriatyckim. Chociaż większość mieszkańców republiki wywodzi się ze Słowian i jest spadkobiercą wschodniej prawosławnej tradycji chrześcijaństwa, 500 lat włączenia do Imperium Osmańskiego pozostawiło znaczną liczbę innych grup etnicznych, w tym Albańczyków, Turków, Wołochów (Aromani) i Romów (Cyganie). W związku z tym Macedonia tworzy złożoną strefę przygraniczną między głównymi tradycjami kulturowymi Europy i Azji.
Kontrolę osmańską zakończyły wojny bałkańskie (1912–13), po których Macedonia została podzielona między Grecję, Bułgarię i Serbię. Po I wojnie światowej segment serbski został włączony do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców (przemianowanych na Jugosławię w 1929 r.). Po II wojnie światowej serbska część Macedonii stała się republiką wchodzącą w skład Federalnej Ludowej Republiki Jugosławii (później Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii). Upadek Jugosławii spowodował, że Republika Macedonii ogłosiła niepodległość 17 września 1991 r.
Dwa główne problemy, z którymi boryka się niedawno niepodległa Republika Macedonii, to zapewnienie jej dużej mniejszości albańskiej prawa do pełnego obywatelstwa i uzyskania międzynarodowego uznania pod jej konstytucyjną nazwą oraz członkostwo w organizacjach międzynarodowych w obliczu silnego sprzeciwu Grecji, który domagał się monopolu na użycie terminu Macedonia. (Zob. Nota naukowca: Macedonia: nazwa zakwestionowana.) Po latach w większości bezowocnych negocjacji w sprawie nazwy, w których pośredniczy ONZ, w czerwcu 2018 r. Premier Macedonii Zoran Zaev i premier Grecji Alexis Tsipras ogłosili, że porozumienie (później znane jako Prespa Osiągnięto porozumienie), na mocy którego republika macedońska będzie znana zarówno w kraju, jak i za granicą jako Republika Macedonii Północnej (macedonia: Severna Makedonija). Do stycznia 2019 r. Macedońscy i greccy ustawodawcy zatwierdzili środki konieczne, aby utorować drogę do formalnego przyjęcia nowej nazwy, która weszła w życie 12 lutego 2019 r.
Wylądować
Ulga
Geologicznie Macedonia Północna składa się głównie z mocno złożonych starożytnych skał metamorficznych, które na zachodzie uległy erozji, aby odsłonić starsze granity. W środkowym regionie znajdują się osady osadowe z późniejszego wieku. Przemierzanie kraju z północy na południe to szereg aktywnych linii uskokowych, wzdłuż których często występują trzęsienia ziemi. Najcięższe z nich w najnowszej historii miały miejsce w Debar w 1967 r. Skopje zostało w dużej mierze zniszczone przez trzęsienie ziemi w 1963 r.
Mobilność skorupy ziemskiej stworzyła również dwa jeziora tektoniczne, Prespa i Ochryda, na południowym zachodzie i doprowadziła do powstania kilku źródeł mineralnych i gorących.
Północna Macedonia jest w dużej mierze górzysta, a wiele szczytów wznosi się ponad linią drzew na wysokości 2 600 metrów nad poziomem morza. Najwyższe wzniesienie znajduje się na górze Korab (9030 stóp lub 2752 metrów) na granicy z Albanią. W pobliżu gór Szar na północnym zachodzie kraj jest pokryty lasem. Tam, gdzie zostało to oczyszczone (a często w przeszłości nadmiernie wypasane), cienkie gleby szkieletowe zostały poddane dramatycznej erozji i przełykaniu. Istnieje również kilka szerokich i żyznych dolin, które zapewniają dobry potencjał dla rolnictwa.
Drenaż
Większa część Macedonii Północnej (około dziewięć dziesiątych jej obszaru) spływa na południowy wschód do Morza Egejskiego przez rzekę Vardar i jej dopływy. Mniejsze części tego basenu spływają do jeziora Doiran (macedoński: Dojran) i do Morza Egejskiego przez rzeki Strumica i Struma. Pozostała część Macedonii Północnej odpływa na północ przez rzekę Crni Drim w kierunku Morza Adriatyckiego.
Zwinięta i pęknięta geologia tego obszaru narzuca wielu rzekom nieregularne ścieżki, które często prowadzą przez wąskie, a czasem spektakularne wąwozy. Takie formacje ułatwiają piętrzenie rzek w celu wytwarzania energii elektrycznej.
Klimat
Północna Macedonia stoi na styku dwóch głównych stref klimatycznych: śródziemnomorskiej i kontynentalnej. Okresowo powietrze przedostaje się przez bariery górskie na północ i południe, przynosząc dramatycznie kontrastujące wzorce pogodowe; jednym z przykładów jest zimny północny wiatr znany jako vardarec. Ogólnie rzecz biorąc, panuje umiarkowany klimat kontynentalny: średnie temperatury w niskich 30s F (około 0 ° C) w styczniu i wzrastają do wysokich 60s i 70s F (około 20-25 ° C) w lipcu. Roczne opady są stosunkowo niewielkie, od około 20 do 28 cali (około 500 i 700 mm). Opady deszczu poniżej 1 cala (25,4 mm) w najsuchszych miesiącach (lipiec – sierpień) wzrosną do prawie 4 cali (około 100 mm) w październiku – listopadzie. Ze względu na różnice w lokalnym wyglądzie i reliefie mogą występować znaczne różnice klimatyczne, obszary wschodnie mają tendencję do łagodniejszych zim i cieplejszych, suchszych lat, a regiony zachodnie (bardziej górzyste) mają bardziej surowe zimy.
Życie roślin i zwierząt
Górzyste północno-zachodnie części Macedonii Północnej wspierają duże obszary roślinności leśnej. Na niższych zboczach jest to głównie las liściasty, ale drzewa iglaste rosną na wysokości nawet 6600 stóp (2000 metrów). Niektóre obszary leśne zostały oczyszczone, aby zapewnić szorstkie letnie pastwiska. Lasy wspierają różnorodne gatunki dzikich zwierząt, w tym dzikie świnie, wilki, niedźwiedzie i rysie. Suche i ciepłe lata przynoszą obfitość owadów, a gatunki koników polnych są bardzo widoczne, a także liczne małe jaszczurki.
